Τρίτη 21 Απριλίου 2009

Ελεύθερη βούληση

Θέτω αυτό το θέμα περισσότερο επειδή φαίνεται να αποτελεί κομβικό σημείο αρκετών θρησκειών. Μάλιστα αρκετές φορές χρησιμοποιείται και σαν επιχέιρημα το "χωρίς Θεό δεν υπάρχει ελέυθερη βούληση".
Η γνώμη μου είναι ότι το θέμα αυτό είναι "φτιαχτό" με την έννοια ότι μιλάμε για ελέυθερη βούληση χωρίς να έχουμε καθορίσει τι είναι "αυτό" που παίρνει τις αποφάσεις. Νομίζω ότι κάθε απόφαση που παίρνουμε είναι με βάση 2 παράγοντες: τα γονίδια μας και το περιβάλλον. Αυτό σημαίνει ότι δεν έχουμε ευθύνη; Κάθε άλλο. Γιατί αυτό που ονομάζουμε "εγώ" είναι ακριβώς ο συνδυασμός των γονιδίων μας με το περιβάλλον. Επομένως επιλέγουμε ελεύθερα με βάση τη σκέψη μας η οποία όμως έχει διαμορφωθεί ακριβώς από τους δύο αυτούς παράγοντες. Η κβαντομηχανική, την οποία βάζουν πολλοί στο θέμα, δεν μπορεί να προσφέρει τίποτα αλλο παρά μια δόση τυχαιότητας στη λήψη των αποφάσεων η οποία όμως δεν αλλάζει κάτι.Το ότι ο ένας δρόμος έκλεισε οπότε πας από τον άλλο δεν αυξάνει την ελευθερία επιλογής σου.
Και για να ξαναγυρίσω στο θέμα του Θεού δεν θεωρώ ότι η ύπαρξη Θεού δίνει ελεύθερη βούληση. Αντίθετα θα έλεγα. Ο παντοδύναμος και παντογνώστης Θεός μοιάζει να ξαναβλέπει μια ταινία που ο ίδιος έχει κατασκευάσει και προφανώς ξέρει το τέλος. Πραγματικά μου φαίνονται γελοίες οι υποτιθέμενες δοκιμασίες του ανθρώπου όταν ο Θεός τον έφτιαξε και ξέρει από πριν τι θα κάνει.
Τέλος επειδή πιθανόν να αναφερθεί το θέμα της ψυχής τη θεωρώ απλά μια φανταστική έννοια η οποία εισήχθη όταν δεν γνωρίζαμε τις λειτουργίες του εγκεφάλου και πλεόν δεν υπάρχει λόγος να αναφέρεται.
Θα ήθελα να ακούσω απόψεις ειδικά από θεϊστές σχετικά με το πώς ορίζουν την ελέυθερη βούληση.

1 σχόλιο:

  1. Μελετάω την ιστορία των θεών για περίπου είκοσι χρόνια τώρα.
    Η αναζήτηση όλο και αρχαιότερων κειμένων με οδήγησε στα αιγυπτιακά ταφικά κείμενα. Αναγκάστηκα να ασχοληθώ και με ιερογλυφικά, όταν διαπίστωσα ότι η απαράδεκτες έννοιες που δίνονταν σε ορισμένους όρους αλλοίωναν και κατάστρεφαν το νόημα, και τελικά κατάληξα σε μια ιστορία για τους θεούς που περιέχεται σε μια έρευνα 500 σελίδων. Μια ιδέα του περί τίνος πρόκειται μπορείς να πάριες από το site
    www.legendarygods.gr
    Όσο για τους αγγελιοφόρους, είναι εκείνοι που είπαν στους ανθρώπους ότι οι «θεοί» αναλήφθηκαν στους ουρανούς.
    Οι θεοί παρουσιάζονται στα κείμενα και στις παραδόσεις ως τύραννοι, βιαστές και δολοφόνοι. Όταν τα θύματά τους εξεγέρθηκαν (είναι η ίδια ιστορία που διηγείται και η Παλαιά Διαθήκη) αναγκάστηκαν να απομακρυνθούν (ανέβηκαν και κατοίκησαν τον Όλυμπο ή, σύμφωνα με τις παραδόσεις των λαών της Μεσοποταμίας, πήγαν και κατοίκησαν στο Δάσος των Κέδρων) άφησαν τότε πίσω τους κάποιους ώστε να μπορούν να διατηρούν επαφή με τους εξεγερμένους. Αυτοί οι κάποιοι, που τελικά έμειναν γνωστοί ως αγγελιοφόροι, όταν πήραν την εξουσία στα χέρια τους φέρθηκαν χειρότερα από τους θεούς (στα κείμενα χαρακτηρίζονται «αισχροί») και όταν η κατάσταση πλέον έγινε χειρότερη από πριν, ο λαός απαίτησε την επιστροφή των «θεών». Τότε ήταν που με κάποιον τρόπο (δεν αποκλείεται να το έκαναν και αστειευόμενοι) οι αγγελιοφόροι είπαν στους αγανακτισμένους ότι οι θεοί έφυγαν από τις κορυφές των βουνών και πήγαν να κατοικήσουν πάνω στα σύννεφα.
    Η μελέτη δηλαδή κειμένων και παραδόσεων οδηγεί στο συμπέρασμα ότι μια φυλή ανθρώπων εκμεταλλεύτηκε μια άλλη φυλή την οποία τελικά οδήγησε στην εξαφάνιση.
    Αν ανοίξεις ένα βιβλίο παλαιοντολογίας θα βρεις αυτές τις δυο φυλές να ονομάζονται η μια Homo sapiens sapiens και η άλλη Homo sapiens Neandertalensis.
    Δυσκολοχώνευτη ιστορία. Το αντιλαμβάνομαι. Είναι η μόνη όμως που δημιουργεί άθεους που έχουν το δικαίωμα να λένε: «Ξέρω ότι δεν υπάρχει Θεός»

    ΑπάντησηΔιαγραφή